Najniższa dzietność od lat 50. zagrożeniem dla twojej emerytury!

20 sierpnia 2024

Stoimy w obliczu ogromnych zmian społecznych. W najbliższych dekadach będziemy zmagać się z problemem zmniejszającej się liczby osób pracujących i pytaniami, jak wypłacać emerytury i jak dbać o starzejące się społeczeństwo. Liczne badania pokazują, że „dobrze już było”. Zatem, co przyniesie przyszłość?

Utrzymanie współczynnika dzietności równego lub większego od 2,1 dziecka na kobietę gwarantuje utrzymanie długoterminowej zastępowalności pokoleń. Ze studium „Global Burden of Disease, Injuries, and Risk Factors Study (GBD) 2021” opracowanym przez Wydział Medycyny University of Washington wynika, że do 2050 roku aż 155 z 204 obecnych krajów i terytoriów będzie miało współczynnik dzietności poniżej zapewniającego zastępowalność pokoleń. Do 2011 będzie to 198 z 204 krajów i terytoriów. Co to oznacza?
Przede wszystkim wyzwania dla gospodarki, systemu zabezpieczeń społecznych (emerytury) i systemu opieki zdrowotnej, który będzie musiał radzić sobie ze zwiększająca się liczbą pacjentów, ponieważ rośnie oczekiwana długość życia Polek i Polaków. Prześledźmy zatem, z czym przyjdzie się nam wszystkim mierzyć w kontekście jesieni życia i emerytury.

Przyczyny spadku dzietności

Zmiany społeczno-kulturowe.
Wzrost znaczenia kariery zawodowej wśród kobiet.
Trudności ekonomiczne i brak stabilności zatrudnienia.
Brak wsparcia dla rodzin wielodzietnych.

Problem spadku dzietności dotyczy praktycznie całego świata z wyłączeniem Afryki Subsaharyjskiej. W 2021 r. 29% dzieci na świecie urodziło się właśnie na tym kontynencie, a w 2100 r. będzie się tam rodzić 54% dzieci. Skupmy się jednak na Polsce.

Zmiany społeczno-kulturowe

Niska dzietność nad Wisłą napędza się sama. Jeśli młode kobiety rodzą dużo dzieci, to powstaje kultura, która sprzyja ich rodzeniu. Młodzi ludzie wówczas więcej rozmawiają o potomkach i spędzają czas na rozrywkach, które są w jakiś sposób powiązane z dziećmi. Jeśli dzieci jest mało, to sytuacja wygląda nieco inaczej.

Ciekawostka: z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w 2022 r. w Polsce urodziło się 305 tys. dzieci, a w 2023 r. 272 tysięcy i była to najniższa wartość od zakończenia II wojny światowej.

Jeśli Twoi znajomi nie mają dzieci, to młodzi rodzice są nieco spychani na margines i wypadają z kulturowego obiegu. Wyjście do kina, wieczorny „spontan” i wypad do restauracji czy weekendowy wyjazd za miasto, kiedy masz tylko na to ochotę, ograniczone są przez dziecko. Niektórzy nie chcą wypaść ze swojego kręgu przyjaciół. Co więcej, mniejsza liczba dzieci w towarzystwie młodych ludzi, zniechęca część osób do powiększania rodziny.

Trudności ekonomiczne i brak stabilności zatrudnienia

Dr hab. Krzysztof Tymicki z Instytutu Statystyki i Demografii SGH wskazuje, że na niską dzietność wpływają także czynniki o charakterze ekonomicznym:

niepewność na rynku pracy;
inflacja;
niepewność w charakterze ogólnej perspektywy międzynarodowej związanej z wojną na Ukrainie;
czynniki indywidualne.

Czynniki indywidualne należy podzielić jakościowo na czynniki związane z decyzją o posiadaniu pierwszego i drugiego dziecka. W Polsce daleko nam jeszcze do Japonii, gdzie problemem jest brak pierwszego dziecka. Na razie Polacy decydują się na posiadanie pierwszego dziecka, problemem jest decyzja o kolejnym, co jest motorem napędzającym niedobre zmiany.

W tej sytuacji, ważniejsze od bezpośrednich zachęt finansowych mogą być działania mające na celu eliminację barier i obaw związanych z posiadaniem dzieci. Polityka społeczna powinna skoncentrować się na tworzeniu warunków, które ułatwią decyzję o powiększeniu rodziny.

Zapewnienie dostępu do opieki przed i po narodzinach dziecka, wsparcie w zakresie opieki szpitalnej, dostępność miejsc w żłobkach i przedszkolach oraz stabilne warunki zatrudnienia mogą znacząco zmniejszyć niepewność przyszłych rodziców. Kluczowe jest, aby osoby rozważające posiadanie dzieci miały pewność, że otrzymają wsparcie w każdej fazie tego procesu, eliminując wszelkie niepewności i obawy związane z przyszłością.

Konsekwencje spadku dzietności dla systemu emerytalnego

Zmniejszająca się liczba osób pracujących a rosnąca liczba emerytów.
Wpływ na finansowanie systemu emerytalnego.
Potencjalne obciążenie dla przyszłych pokoleń.

Problemy i wyzwania związane z dzietnością są ważne w kontekście przyszłych emerytur, dlatego poświęciliśmy im tyle czasu. Przejdźmy teraz do konsekwencji spadku dzietności i tego, jak to odbije się na Twoim portfelu, a konkretnie Twojej przyszłej emeryturze.

Dzisiaj to Ty pracujesz na emeryturę Twoich rodziców, a Twoje dzieci potencjalnie będą pracować na Ciebie. Widzisz jednak, że mniejsza liczba dzieci to brak zastępowalności, a starzejące się społeczeństwo to wyzwanie dla systemu emerytalnego. Państwo będzie musiało coraz więcej dopłacać do emerytur.

Jarosław Oczki z Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania UMK w Toruniu prognozuje, że w przyszłości nawet 50% świadczeń emerytalnych będzie wymagało dotowania z budżetu, aby wyrównać ich wysokość do minimalnego poziomu. Wsparcie obejmie głównie:

kobiety;
osoby ubezpieczone w KRUS;
osoby, które przez większość aktywności zawodowej były bezrobotne lub zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższe dane nie są złe, są fatalne dla przyszłych emerytów, czyli Ciebie, Twojej partnerki czy partnera. Posłużmy się prostym przykładem.

Przykład

W przyszłości Twoja emerytura wyniesie zaledwie jedną trzecią obecnej pensji. Załóżmy, że zarabiasz dzisiaj netto (na rękę) 5000 złotych.

5000 x 33% = 1650 zł – to jest Twoja przewidywana emerytura.

Jakie są obecnie Twoje koszty życia?
Uważasz, że ceny w sklepach i za media będą rosnąć czy spadać w przyszłości?
Ile pieniędzy będziesz potrzebować w przyszłości na leki?

Powyższe pytania warto zadać sobie już dzisiaj, póki masz czas, aby coś z tym zrobić teraz. Im później zaczniesz myśleć o przyszłości, tym trudniej będzie Ci znaleźć sposób na zgromadzenie oszczędności, które pozwolą na opłacenie rachunków, jedzenia, leków i przyjemności.

Jest pewne powiedzenie: „Umiesz liczyć? Licz na siebie!”, które jest bardziej prawdziwe niż kiedykolwiek wcześniej w kontekście przyszłej emerytury.

Co zamierzasz zrobić, aby żyć na emeryturze, na przynajmniej takim poziomie jak dzisiaj?

Rola indywidualnych oszczędności i inwestycji

W dzisiejszych czasach samodzielne oszczędzanie staje się coraz bardziej istotne, nie tylko z perspektywy finansowej niezależności, ale również w kontekście dostosowania produktów i usług do indywidualnych potrzeb klienta. Każdy z nas znajduje się w innej sytuacji finansowej, co wymaga zindywidualizowanego podejścia do oszczędzania. Tworzenie planu oszczędnościowego dostosowanego do naszych możliwości i potrzeb jest kluczowe. W ten sposób możemy uniknąć niepotrzebnych wyrzeczeń, jednocześnie budując solidne fundamenty finansowej przyszłości. Zdajemy sobie sprawę, z tego że nasi klienci to tacy sami ludzie jak my. Też mają swoje wyzwania życiowe, rodziny i zdrowotne dlatego przykładamy bardzo dużą wagę do tego jakie zalety i ułatwienia muszą znaleźć się w rozwiązaniach finansowych, aby długofalowo pomagać budować majątek.W naszej ofercie są produkty finansowe, które są elastyczne i dopasowane do różnorodnych wymagań klientów. Dzięki temu, każdy może znaleźć rozwiązanie idealnie odpowiadające jego specyficznym warunkom, co z kolei sprzyja bardziej efektywnemu oszczędzaniu i inwestowaniu. Nasz zespół doradców finansowych pomoże w zrozumieniu podstawowych zasad zarządzania pieniędzmi, takich jak budżetowanie, inwestowanie czy planowanie długoterminowe, co pozwala na świadome podejmowanie decyzji i unikanie pułapek finansowych. Regularne oszczędzanie niesie ze sobą wiele korzyści. Oprócz oczywistego zwiększenia bezpieczeństwa finansowego, daje nam również możliwość realizacji marzeń i planów, które wymagają większych nakładów finansowych. Dzięki oszczędzaniu, możemy zaplanować wakacje marzeń, edukację dla naszych dzieci, wcześniejszą emeryturę czy nawet wcześniejszą spłatę kredytu.

Andrzej Kowerdej, Dyrektor Departamentu Ochronnych Ubezpieczeń na Życie Phinance S.A.

Emerytura od państwa będzie wypłacana albo nie będzie. W wariancie optymistycznym dostaniesz 1/3 swojego dzisiejszego wynagrodzenia. Jeśli ta wizja Cię przeraża i motywuje do działania, to wiedz, że samodzielnie możesz zadbać o swoje przyszłe świadczenia. Istnieje kilka sposobów, aby gromadzić i zarabiać na swoim kapitale.

Sposoby oszczędzania na swoją emeryturę:

Indywidualne Konto Emerytalne – IKE;
Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego – IKZE;
Gwarantowane produkty oszczędnościowe;
Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe;
Pracownicze Plany Kapitałowe – PPK;
Pracownicze Plany Emerytalne – PPE;
Dochód pasywny – np. czynsz z wynajmu nieruchomości; dywidenta od akcji;
Fundusze inwestycyjne;
Obligacje Skarbu Państwa;
Metale i kamienie szlachetne, np. złoto, srebro, diamenty.

Na co się zdecydować? Bardzo dobre pytanie.

Jeśli już jesteś na tym etapie, to oznacza, że Twoja przyszłość nie jest Ci obojętna. Wiedz, że wybór konkretnego rozwiązania powinien być dostosowany do Twoich potrzeb, horyzontu czasowego i Twojej obecnej sytuacji finansowej. Nasi doradcy finansowi pomogą Ci w tym zadaniu. Podpowiedzą, jak dostosować poziom ryzyka, jak ulokować środki i ile pieniędzy wraz z odsetkami uzbierasz do emerytury.

Napisz do nas (formularz kontaktowy), a doradca skontaktuje się z Tobą w ciągu 24 godzin.

Najniższa dzietność od lat 50. nie musi oznaczać dla Ciebie najniższej emerytury!

Mała liczba narodzin w Polsce to poważne zagrożenie dla przyszłości systemu emerytalnego. Zmniejszająca się liczba pracujących oraz rosnąca liczba emerytów stawiają przed całym naszym społeczeństwem szereg wyzwań związanych z finansowaniem emerytur i opieką zdrowotną dla starzejącego się społeczeństwa.

Kluczowe jest zrozumienie, że polityka społeczna powinna koncentrować się na eliminacji barier i obaw związanych z posiadaniem dzieci, oferując wsparcie na każdym etapie rodzicielstwa. Wszystko to jest istotne także w kontekście przyszłej emerytury. Jeśli chcesz zapewnić sobie godne świadczenie na jesień życia, to niezbędne jest samodzielne oszczędzanie i inwestowanie w różnorodne instrumenty finansowe. Tylko w ten sposób zapewnisz sobie spokój i poczucie bezpieczeństwa.